2.6 Φορείς του μηνύματος & υποστηρίκτριες/τές
Το δεύτερο βήμα στον σχεδιασμό μιας καμπάνιας αλλαγής του αφηγήματος –Στήσε την καμπάνια– περιλαμβάνει οκτώ ενότητες που θα σε οδηγήσουν να βρεις μια σωστή προσέγγιση και να δημιουργήσεις τα εργαλεία της καμπάνιας σου. Σε αυτή τη σελίδα εστιάζουμε στην έκτη ενότητα – Φορείς του μηνύματος & υποστηρίκτριες/τές.
Τα εργαλεία στον παραπάνω πίνακα παρουσιάζονται κατά σειρά, στην πραγματικότητα όμως σε αυτό το βήμα πρέπει να πηγαίνεις πίσω μπρος στα διάφορα εργαλεία όσο στήνεις την καμπάνια.
Σε αυτή την έκτη ενότητα του στησίματος θα ασχοληθούμε με ένα άλλο πολύ ισχυρό στοιχείο που πρέπει να έχουν οι καμπάνιες αλλαγής του αφηγήματος ώστε να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού-στόχου: τους φορείς του μηνύματος και τις/τους υποστηρίκτριες/τές. Όπως λένε πολλοί που ασχολούνται στην πράξη με τη δημόσια συνηγορία και το τονίζουμε κι εμείς στη δουλειά μας, το μήνυμα συχνά είναι το ίδιο σημαντικό με τον φορέα του. Για να το πούμε απλά, αν ο πομπός του μηνύματος είναι πρόσωπο αξιόπιστο και νομιμοποιημένο στην κοινότητα που απευθύνεσαι, τότε θα είναι πολύ πιο εύκολο να περάσεις το μήνυμά σου. Με άλλα λόγια, εάν υπάρχει εξαρχής η προσδοκία ότι ο πομπός θα πει κάτι που πρέπει να το πιστέψουμε, τότε είσαι ήδη 10 βήματα μπροστά πριν ακόμη ο πομπός ανοίξει το στόμα του! Ωστόσο, ισχύει και το αντίστροφο, που συνιστά μια ακόμη διάσταση του προβλέψιμου παραλογισμού της ανθρώπινης συμπεριφοράς: συχνά αγνοούμε ή απορρίπτουμε σχεδόν αυτομάτως πληροφορίες από άγνωστες ή αναξιόπιστες πηγές.1
Για να βρεις κατάλληλους φορείς και υποστηρίκτριες/τές:
Στο βαθμό που μπορείς, διάλεξε φορείς του μηνύματος και υποστηρίκτριες/τες που είναι νομιμοποιημένες φωνές για το μέσο κοινό.
Καθώς σχεδιάζεις την καμπάνια σου, το ιδανικό είναι να βρεις φορείς του μηνύματος που τους εμπιστεύεται ακόμη και το πιο συντηρητικό τμήμα του μέσου κοινού στο οποίο απευθύνεσαι. Τέτοιοι φορείς μπορεί να είναι τοπικοί ηγέτες, δημοσιογράφοι από αξιόπιστες εφημερίδες, ένστολοι (αστυνομικοί, πυροσβέστες κ.λπ.), θρησκευτικοί ηγέτες και δασκάλες/δάσκαλοι. Ένα καλό παράδειγμα είναι η οργάνωση National Immigration Forum στις ΗΠΑ, που έχει δημιουργήσει το δίκτυο «Bibles, Badges and Business». Όπως λέει και το όνομά της, πρόκειται για μια ομάδα θρησκευτικών ηγετών, αστυνομικών, πυροσβεστών και επιχειρηματιών, που πολιτικά ανήκουν στη Δεξιά, υποστηρίζουν όμως την ένταξη των μεταναστών και είναι πρόθυμοι να μιλήσουν δημόσια γι’ αυτό το θέμα. Είναι λοιπόν φανερό πως οι καμπάνιες που υποστηρίζονται από αυτή τη συμμαχία θα θεωρούνται πιο νομιμοποιημένες από το μέσο κοινό.
Έχουμε εδώ ένα καλό παράδειγμα όπου μια εθνική καμπάνια χρησιμοποιεί έναν ισχυρό φορέα για το μήνυμά της: το πλήρωμα ενός ασθενοφόρου, όπου δουλεύει και ένας εθελοντής πρόσφυγας από τη Συρία. Ο εθελοντής πρόσφυγας λέει «Αυτή η χώρα μού πρόσφερε προστασία», ο τραυματιοφορέας –ένας δυνατός και αξιόπιστος φορέας μηνύματος για το μέσο κοινό, ένας δημόσιος λειτουργός– απαντάει: «Τώρα την προστατεύουμε μαζί». Αυτή η καμπάνια έχει στόχο να αναπλαισιώσει το ισχυρά φοβικό και αντιμεταναστευτικό αφήγημα για τους νεαρούς άντρες πρόσφυγες που ταξιδεύουν μόνοι τους. Αυτή η εικόνα, με τους συγκεκριμένους φορείς του μηνύματος, στοχεύει να κερδίσει πρώτα τη συναίνεση κι έπειτα να δημιουργήσει τη διαφωνία εκείνη στην οποία αναφερόμαστε σε αυτές τις Οδηγίες, μια διαφωνία που λειτουργεί ως καταλύτης για να αλλάξει ο τρόπος σκέψης.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1 – Poppy Hijab Campaign – British Future – Μεγάλη Βρετανία
Το δελτίο Τύπου για την έναρξη της καμπάνιας, που δημοσιεύτηκε στην Daily Telegraph (αξιόπιστη πηγή για το μέσο κοινό), το υπέγραφαν 21 άνθρωποι – εννέα ήταν νυν ή πρώην μέλη του κοινοβουλίου, πέντε είχαν τίτλους ευγενείας (π.χ. Sir ή Baron), επτά ήταν αξιωματικοί του στρατού και τέσσερις ήταν ιστορικοί του στρατού. Πρόκειται λοιπόν για ανθρώπους που όχι μόνο προσφέρουν στήριξη στα αιτήματα της καμπάνιας, αλλά –το σημαντικότερο– είναι άνθρωποι κύρους για το μέσο κοινό στη Μεγάλη Βρετανία.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2 – Κέντρο Προσευχής Σρούσμπερι – Hope not Hate – Μεγάλη Βρετανία
Η καμπάνια απευθυνόταν σε μια ομάδα συντηρητικών δημοτικών συμβούλων που θα έκρινε την αίτηση για άδεια ανέγερσης ενός κέντρου προσευχής, με ένα επιχείρημα βασισμένο στην βαθιά συντηρητική αξία του δικαιώματος στη λατρεία. Κατάφεραν να πείσουν χριστιανούς ιερείς να μεταφέρουν το μήνυμα στους πολιτικούς, δηλαδή το μήνυμα έφτασε στους πολιτικούς από θρησκευτικούς λειτουργούς του δόγματός τους από την ίδια τους την κοινότητα.
Επένδυσε στο να βρεις αφοσιωμένους και ικανούς εκπροσώπους και υποστηρίκτριες/τές που ταιριάζουν με την καμπάνια σου.
Όπως φαίνεται από το δεύτερο παράδειγμα, το ζήτημα των φορέων του μηνύματος αφορά τους εν δυνάμει εκπροσώπους της καμπάνιας, αλλά και αυτούς που μπορούν να υποστηρίξουν τις θέσεις σου και να αποτελέσουν προσωρινούς συμμάχους. Δεν είναι εύκολο να βρεις ανθρώπους διατεθειμένους να αφοσιωθούν στην καμπάνια σου και να αναλάβουν ηγετικό ρόλο ως φορείς του μηνύματος, μπορείς όμως να κερδίσεις υποστηρίκτριες/τές και που θα αναλάβουν μικρότερους ρόλους και θα στηρίξουν δημόσια την προσπάθειά σου. Είναι μια πολύ βασική απόφαση που πρέπει να πάρεις όταν διαμορφώνεις την ομάδα και τις συμμαχίες της καμπάνιας σου.
Στο τρίτο παράδειγμα βλέπουμε ότι η οργάνωση Hope not Hate αποφάσισε να μην είναι η ίδια το πρόσωπο και η φωνή της ίδιας της της καμπάνιας, αλλά διάλεξε να αναθέσει αυτό το ρόλο σε θρησκευτικούς λειτουργούς. Πολλοί συνεργάτες μας που στήνουν καμπάνιες συνειδητοποιούν ότι δεν είναι αυτονόητο πως θα αποτελέσουν οι ίδιοι τους κατάλληλους φορείς του μηνύματος στις καμπάνιες που απευθύνονται στο μέσο κοινό. Η συνειδητοποίηση αυτή μπορεί να είναι δύσκολη για πολλές και πολλούς ακτιβίστριες/τές, και προϋποθέτει να βάλεις το Εγώ σου στην άκρη, για το καλό της καμπάνιας!
Η νομιμοποίηση είναι καλό αρχικό κριτήριο στην επιλογή φορέων του μηνύματος και εκπροσώπων· ωστόσο, σε πρακτικό επίπεδο, πρέπει οι άνθρωποι που θα βρεις να είναι πρόθυμοι και ικανοί να μεταφέρουν το μήνυμα που θέλεις να περάσεις. Καλοί φορείς του μηνύματος είναι συνήθως άνθρωποι με επικοινωνιακές δεξιότητες, που μπορούν να μιλήσουν δημόσια, που ξυπνούν θερμά αισθήματα, που κινητοποιούν. Επίσης, πρέπει να βεβαιωθείς ότι βρίσκεστε στην ίδια πλευρά από άποψης πολιτικής και συμφερόντων για το συγκεκριμένο ζήτημα, και άρα δεν θα παρεκκλίνουν από τα μηνύματα της καμπάνιας για να εξυπηρετήσουν άλλους σκοπούς.
Βήμα 2.6 Φορείς του μηνύματος
- Ποιες και ποιοι θέλεις να είναι οι εκπρόσωποι της καμπάνιας σου; Είναι νομιμοποιημένοι και αξιόπιστοι για το μέσο κοινό στο οποίο απευθύνεσαι;
- Έχουν τις επικοινωνιακές δεξιότητες που απαιτούνται;
- Τι άλλη υποστήριξη μπορούν να σου προσφέρουν άνθρωποι που τους εμπιστεύεται το κοινό σου;
- Οι εκπρόσωποι και οι υποστηρίκτριες/τές που διάλεξες πιστεύεις ότι θα υποστηρίξουν και θα ισχυροποιήσουν το μήνυμα της καμπάνιας σου;
- 1Kahneman, Daniel (2011). Thinking, Fast and Slow. New York: Farrar, Straus and Giroux. & International Centre for Policy Advocacy (2012) Making Research Evidence Matter: A Guide to Policy Advocacy in Transition Countries.